Foto: Pixabay
U zadnjih nekoliko godina povećan je broj dece sa govorno-jezičkim smetnjama, tj. kasnim progovaranjem. Logopedi imaju sve više posla , a čekaonice su pune.
Osnovni akcenat stručnjaka treba da bude na prevenciji i ranoj intervenciji dece i da roditeljima ukažu na norme govornog razvoja deteta.
Naravno svako dete je individua za sebe, a roditelji su ti koji treba da osluškuju i prate razvoj svog deteta.
Faza progovaranja – Lingvistička faza u razvoju govora počinje kada dete usvoji prvu reč (smislenu) npr. mama, tata, i ima pokazni gest. Dete treba da razume , da reaguje na svoje ime da zvršava jednostavne naloge.
Govorno –jezički razvoj je kontinuiran,dugotrajan proces. Sve češće roditelji dolaze sa svojim dvogodišnjakom kod logopeda jer nije progovorilo ili zna samo nekoliko reči i priča nekim svojim jezikom. Tada roditelji primate da se njihov dvogodišnjak razlikuje od svojih vršnjaka.
Potrebno je da roditelji u ovom periodu od 12-24 meseca deteta ne dozvole preterano gledanje televizora, korišćenje tableta i gledanje stranih crtanih filmova. Pričajte svojoj deci dok ih kupate,kada se igrate sa njima, dok ih hranite.
Rano detinjstvo (tokom prve tri godine ) je najbogatije kreativnim potencijalima koji se moraju iskoristiti. Propušteno vreme je nenadoknadivo. Okruženje deteta mora biti što privlačnije da bi dete moglo da razvije sposobnosti koje mu je priroda podarila. Deca kojoj se čita ,sa kojima se priča i sa kojom se osmišljavaju motoričke igre, pokazuju slikovnice prilagođene njegovom urastu brže progovore.
Postoje i medicinski problem zbog kojih dete ne progovara tj.kasni u progovaranju u odnosu na svoje vršnjake,a to su : neurološki problemi, problem sa sluhom, motorički problem i jezički problemi. Uz logopedske vežbe, timski pristup i podršku kao i edukaciju roditelja ovi govorno- jezički problem se koriguju.
Ako je dete opterećeno nekim od faktora rizika kao što je prevremeno rođenje, ako je imalo nedostatak kiseonika na porođaju, žuticu ili je tokom prve godine patilo od visokih temperatura, imalo česta zapaljenja ušiju (otitise), roditelji treba da se preventivno jave logopedu i dobiju savete kako da rade na govorno jezičkoj stimulaciji.
Uključenost roditelja, njihova igra i govor sa detetom je najbitniji za progovaranje.
Isključite televizor, tablete i strane crtani filmove!
Autor: Radmila Čvorović, diplomirani defektolog logoped-fonoped
Bavi se prevencijom, dijagnostikom i tretmanom govora, jezika i glasa kod dece i odraslih (poremećaj artikulacije kod dece, razvojno-jezički problemi (razvojne disfazije), mucanje, tikovi,problem čitanja i pisanja, kašnjenje u progovoranju, difagija –problem sa gutanjem. Specijalnost fonorehabilitacija glasa i govora kod dece i odraslih – disfonija (promuklost),pareze i paralize rekurensa,rad na uspostavljanju glasa nakon operacije na glasnicama Stalno zaposlena u Vojnomedicinskoj akademiji.
Završila Defektološki fakultet u Beogradu , na Odeljenju za fonijatriju Instituta za otorinolaringologiju i maksilofacijalnu hirurgiju Kliničkog centra Srbije upoznala se i usavršila sve dijagnostičke i terapijske mere kod perifernih i centralnih poremećaja glasa i govora dece i odraslih. Završila kurs “Kognitivna - bihejvioralna terapija u kliničkoj praksi “, kao i edukaciju o primeni Kompjuterizovane analize glasa Vocal Assessment kao i obuku za ugradnju vokalnih proteza, pohađala brojna predavanja ,kongrese i seminare iz logopedije i fonopedije.
Autor je i koautor dosta radova vezanih za govorno-jezičke poremećaje i poremećaje glasa kod dece i odraslih. Stručni je saradnik i autor psihoedukativnih članaka u časopisima „Moj pedijatar“ i „Zdravo dete i kao i na portalu Moj pedijatar
Kontakt: rcvorovic@gmail.com, telefon: 064/263-3464